Apa yang terlintas di fikiran anda apabila anda mendengar perkataan herbivora? Sudah tentu, kita akan berfikir tentang haiwan peliharaan yang boleh dipelihara dan juga boleh membantu kerja manusia, malah boleh menjadi sumber makanan yang boleh dimakan oleh manusia.
Herbivora adalah salah satu kumpulan haiwan yang jatuh ke dalam kumpulan berdasarkan jenis makanan. Makanan utama haiwan herbivora adalah herba, bijirin dan buah-buahan.
Biasanya, haiwan herbivora hidup di darat, seperti di hutan, padang rumput dan sawah padi. Di samping itu, mereka juga tinggal di koloni mengikut jenis mereka, seperti lembu, rusa, gajah dan lain-lain.
Daftar Isi
Ciri-ciri Haiwan yang Makan Tumbuhan
Agar anda memahami lebih lanjut mengenai haiwan herbivora, adalah penting bagi anda untuk mengetahui apakah ciri-ciri umum haiwan ini. Berikut adalah senarai ciri-ciri haiwan herbivora:
- Pembiakan oleh melahirkan anak (viviparous).
- Secara amnya haiwan berdarah panas.
- Ia mempunyai geraham besar.
- Berkaki empat.
- Berbanding dengan haiwan omnivor dan karnivor, sistem pencernaan haiwan herbivora lebih rumit dan ada juga yang mempunyai empat bahagian perut.
- Sesetengah haiwan yang mempunyai empat bahagian perut adalah ruminan atau ruminan seperti kambing, lembu, dan kerbau.
Jenis Haiwan yang Makan Tumbuhan
Sebilangan haiwan makan tumbuhan boleh makan semua jenis tumbuhan, seperti gajah dan badak hitam. Jenis haiwan herbivora seperti itu boleh makan daun, ranting, akar, rumput, dan buah.
Di samping itu, terdapat juga haiwan herbivora yang hanya boleh makan bahagian tumbuhan tertentu.
Haiwan herbivora tersebut dibahagikan kepada beberapa kumpulan, iaitu graminivor, granivores, nectivores, folivor, dan frugivor. Mari kita bincangkan satu persatu:
1. Graminivor
Haiwan kumpulan ini adalah pemakan ragut. Contoh kumpulan haiwan ini ialah kerbau, lembu, kambing dan lain-lain.
2. Granivora
Kumpulan haiwan herbivora ini adalah pemakan bijirin. Contohnya adalah merpati, burung pipit, sirip, dan sebagainya.
3. Nektivora
Haiwan dalam kumpulan nektivora adalah haiwan makan nektar atau makan madu, seperti rama-rama, burung hummingbird, kelawar, dan possum madu.
4. Folivor
Haiwan dalam kumpulan ini adalah pemakan dedaunan. Contohnya adalah ladybugs, ulat, iguanas dan beberapa jenis burung. Salah satu peranan penting haiwan jenis ini dalam ekosistem ialah bajanya boleh menjadi baja semulajadi untuk tumbuh-tumbuhan.
5. Frugivores
Kumpulan haiwan ini mempunyai makanan utama dalam bentuk buah-buahan. Contoh haiwan ini adalah orang utan dan burung kakak tua Borneo.
Baca Pula : 10 Senarai Haiwan Hidup Berkumpulan Di Syorkan
Contoh Haiwan yang Makan Tumbuhan
Sebagai tambahan kepada jenis, anda perlu mengetahui contoh-contoh haiwan herbivora supaya ada idea tentang apa haiwan makan rumput dan dedaunan ini. Berikut adalah beberapa contoh menarik haiwan yang makan tumbuhan:
1. Kambing
Kambing juga merupakan haiwan mamalia pemakan tumbuhan (herbivora) lain, kambing mempunyai geraham yang berfungsi untuk mengunyah rumput dan daun.
Kambing mempunyai empat kaki yang sangat mungkin untuk berlari pantas supaya mereka dapat mengelakkan serangan oleh haiwan liar. Kambing sering digunakan sebagai ternakan.
Kambing sangat berguna dari daging ke baja, boleh digunakan untuk keperluan manusia, terutamanya petani.
Kambing juga mempunyai banyak faedah yang manfaat utamanya adalah untuk kegunaan kerana ia mengandungi banyak protein yang baik untuk tubuh manusia.
Pada masa ini, terdapat banyak jenis kambing, salah satunya ialah kambing Etawa yang boleh menghasilkan susu. Susu kambing mempunyai nilai pemakanan yang lebih tinggi daripada susu lembu tenusu, jadi ia sering digunakan sebagai item pengguna yang sihat.
2. Llamas
Llamas adalah haiwan herbivora yang berasal dari Amerika Selatan. Mereka tinggal dalam kumpulan di dataran tinggi.
Llamas terkenal dengan gentian bulu halus mereka dan mempunyai sedikit lanonin. Kuasa Llama juga sangat membantu orang asal, mereka biasanya digunakan untuk mengangkut barang di pergunungan.
3. Koalas
Koalas adalah haiwan endemik dari benua Australia yang terkenal sebagai haiwan yang malas, tetapi comel.
Haiwan ini hanya aktif selama dua jam sehari dan sepanjang hari, ia menghabiskan tidur. Ini kerana makanan koala adalah daun kayu putih yang mengandungi serat tinggi dan beracun, jadi koala memerlukan banyak masa untuk mencernanya.
4. Orangutan
Siapa yang tidak tahu haiwan ini? Orang utan adalah haiwan endemik yang tinggal di Indonesia dan Malaysia. Haiwan ape jenis ini mempunyai lengan panjang untuk digantung dari pokok dan bulu kemerahan.
Pemakanan orang utan agak pelbagai, bermula dari buah-buahan, daun, kulit kayu, hingga bunga mereka juga makan. Populasi orang utan terancam, dianggarkan terdapat hanya 60 ribu orang utan yang tersebar di seluruh pulau Kalimantan dan Sumatera.
5. Gajah
Gajah adalah haiwan herbivora yang biasanya makan daun, ranting, rumput, beras, tebu, buah, kulit pokok dan akar. Gajah mempunyai badan yang besar, jadi mereka menghabiskan 16 jam sehari mengumpul makanan setiap hari.
Menurut WWF (World Wide Fund for Nature) Indonesia, sejumlah gajah dewasa perlu mengambil 140-270 kg tumbuhan hijau setiap hari. Tidak hairanlah mereka begitu besar.
Baca Pula : 10 Senarai Haiwan Berdarah Sejuk Di Syorkan
6. Lembu
Lembu adalah satu contoh yang sangat mudah bagi haiwan pemakan tumbuhan lain (herbivora). Lembu biasanya memakan rumput dan dedaunan. Bukan itu sahaja, lembu adalah haiwan herbivora yang diet utamanya tidak bergantung kepada rumput.
Lembu sering digunakan untuk pengangkutan dan untuk membajak ladang. Tetapi dalam era yang semakin canggih dan moden, kebanyakan lembu digunakan sebagai ternakan.
Bukan sahaja penggunaan daging yang mengandungi nutrien yang kaya. Walau bagaimanapun, lembu juga merupakan sumber protein haiwan seperti susu lembu yang digunakan untuk meningkatkan nilai pemakanan pada manusia.
7. Hippopotamus
Hippopotamus adalah mamalia darat ketiga terbesar selepas gajah dan badak.
Makanan utama hippos adalah rumput pendek.
Mereka meninggalkan air sekitar senja dan menghabiskan beberapa jam meragut rumput.
8. Arnab
Arnab adalah salah satu contoh haiwan herbivora yang mampu hidup bersama manusia.
Tidak hairanlah haiwan gemas ini sering digunakan sebagai haiwan peliharaan.
9. Badak
Badak adalah salah satu daripada tiga contoh terbesar herbivora mamalia darat.
Badannya yang besar didorong oleh diet semua tumbuhan yang terdiri daripada rumput, ranting, daun, kulit, buah, dan akar.
Baca Pula : 5 Punca Kepupusan Haiwan Malaysia
10. Rusa ekor putih
Rusa ekor putih berasal dari Amerika Utara, Amerika Tengah, dan sebahagian Amerika Selatan.
Diet mereka boleh berbeza-beza berdasarkan musim dan habitat.
Antara sumber makanan utama ialah pucuk, daun, kaktus, rumput, buah, biji dan semanggi.
11. Zirafah
Zirafah, yang berasal dari Afrika, mudah dilihat dan kelihatan sangat unik dengan kaki dan lehernya yang lebih panjang.
Zirafah makan kira-kira 75 paun makanan sehari, meragut pokok dan semak.
12. Kuda
Berbanding dengan manusia, kuda mempunyai perut yang lebih kecil dan usus yang lebih besar.
Ia membantu mereka memproses makanan mereka dari tumbuh-tumbuhan dan rumput dan menyediakan mereka dengan aliran nutrien yang mantap.
Mereka akan makan kira-kira 15-25 paun makanan setiap hari.
13. Kangaroo
Satu lagi contoh haiwan herbivora dari Australia ialah kanggaru.
Pemakanan haiwan ini dikenali sebagai jumper terbaik berbeza-beza, bergantung kepada spesies.
Kanggaru kelabu makan lebih banyak rumput, manakala kanggaru merah termasuk banyak pokok renek.
Baca Pula : 17 Haiwan Yang Diancam Kepupusan Malaysia
14. Hamster
Salah satu contoh haiwan herbivora makan bijirin adalah hamster.
Tikus ini yang digunakan secara meluas sebagai haiwan peliharaan mempunyai gigi tajam untuk memecahkan benih keras.
15. Butterfly
Ulat, yang merupakan peringkat larva rama-rama, memakan daun tumbuhan.
Malah, ramai yang diketahui mempunyai selera makan yang tinggi dan boleh membunuh pokok dan tumbuh-tumbuhan dengan melakukan terlalu banyak kerosakan kepada tumbuh-tumbuhan.
Apabila ulat beralih kepada bentuk dewasa mereka sebagai rama-rama, sumber makanan utama mereka bergerak dari daun ke nektar bunga.
Itulah contoh haiwan herbivora yang paling biasa.
Sesetengah haiwan herbivora wujud bersama manusia dengan baik.
Sementara yang lain adalah haiwan yang habitatnya berada di alam liar.
Adakah terdapat haiwan herbivora lain yang anda tahu?